گفت وگو ♦ صدا



مينو غزنوي از دوبلورهاي با سابقه ايران و صاحب يکي از آن صداهاي آشناست که تماشاگر سينما و تلويزيون ايران از شنيدن آن خاطره ها دارد. هانيکوي سريال سال هاي دور از خانه، برنادت سوبيروي آهنگ برنادت و شخصيت هاي کارتوني چون فلرتيشياي ماجراهاي گاليور، ماسکي در معاون کلانتر و اين اواخر يانگوم در سريال جواهر در قصر...با توجه به محبوبيت فراوان اين سريال نزد تماشاگر ايراني گفت و گويي با مينو غزنوي انجام داده ايم، کسي که صداي وي روي شخصيت اصلي اين سريال سهمي عمده در توفيق آن دارد.
حرف هاي مينو غزنويذهنيتي غريب از يک صدا
مينو غزنوي متولد 1337 است. برادرش منصور غزنوي نيز دوبلور بود و همين امر باعث شد تا مينو در 8 سالگي با گويندگي در نقش کودکان وارد اين حرفه شود. بعدها در 16 سالگي بازي در تلويزيون را نيز آزمود، و در راديو نيز حضور پيدا کرد اما دوبلاژ خانه اصلي اش بود. گويندگي در نقش هاي اصلي فيلم هايي چون آهنگ برنادت، آتيلا[به جاي ايرنه پاپاس] و شخصيت هاي انيميشن از صدا و چهره وي را به تماشاگر ايراني شناساند. وقتي در آستانه انقلاب آلبوم مازيار با گويندگي وي منتشر شد، بسياري از صاحب نظران نقش وي در توفيق اين آلبوم را کمتر از مازيار ارزيابي تکردند. مينو در سال هاي پس از انقلاب با توجه به غياب بسياري از پيش کسوتان اين حرفه و استعداد ذاتي اش بدل به يکي از پرکارترين دوبلورها شد. اما اين امر سبب کاسته شدن کيفيت کار وي نشد. صداي مينو در سال هاي قبل روي شخصيت هاي اصلي بسياري از فيلم و سريال ها شنيده شد، مانند: چراغ خانه[مرجانه گلچين]، عروسي خوبان[رؤيا نونهالي]، آقاي اسميت به واشنگتن مي رود[جين آرتور]، تلألو[شلي دووال]، شجاع دل[سوفي مارسو]، بيمارانگليسي[ژوليت بينوش] و سريال هاي قصه‌هاي جزيره[الويا کينگ]، 1-99 [ليزا] و يا کارتون با خانمان[مادرپرين]... مينو گوينده ثابت بسياري از بازيگران هندي مانند کاجول، نيها، کاريشما کاپور و آشيواريا راي نيز بوده است. با وي در مورد سريال جواهر در قصر و هنر دوبله گپ زده ايم.
تماشاگري که تا به امروز صداي شما را شنيده و با آن آشناست دوست دارد بداند چگونه با اين حرفه آشنا شديد؟ من خيلي کوچک بودم. هشت سالم بود که توسط برادرم منصور وارد دوبله شدم. من آن روز آمده بودم تا دوبله را ببينم اما تا امروز ماندگار شدم.
هيچ وقت با راديو هم همکاري داشتيد؟ من مستقيم کارم را با دوبله آغاز کردم. بعد از سال ها با راديو هم همکاري کردم. دو بارهمکاري ام با راديو قطع شد تا اينکه چند سال پيش با مرحوم نوذري برنامه صبح جمعه را کار کرديم. چند سالي بوديم تا اينکه کاملاً وقتم در خدمت دوبله گذشت.
هيچ وقت کار تصويري انجام داده ايد؟ وقتي سال اول دبيرستان بودم يک کار را براي تلويزيون انجام دادم ولي ديگر ادامه ندادم.
چرا؟ هيچ وقت چندان علاقه اي پيدا نکردم.
سال هاست دوبله مي کنيد و تماشاگر صداي شما را همان طور جوان و با طراوت مي شنود. چطور مي شود که پس از گذشت سال ها کمترين تغيير دراين صدا صورت مي گيرد؟ به قول يکي اساتيدم صدا با گذشت زمان صيقل پيدا مي کند، جلا پيدا مي کند و باعث جذب مخاطب مي شود. من کاري براي صدايم انجام نمي دهم و فقط تلاشم اين است تا هرآنچه که براي يک صدا مضر است را انجام ندهم.
انتخاب شما براي گويندگي نقش هاي جوان هم بر اساس نوع صداي شماست؟ بله. بر مبناي توانايي هاي خود گوينده است.
قاعدتاً يک نقش جوان هم از عمل وعکس العمل بيشتري درتصوير برخوردار است. درست است؟ بله. آنچه مسلم است اين است که من نقش هاي جوان را خوب اجرا مي کنم. به هرحال چون در ايفاي اين مراحل انرژي بيشتري را هم صرف مي کنم مورد توجه مديران دوبلاژهستم و آنها از انتخابم پشيمان نمي شوند. البته اين طور فکر مي کنم.[مي خندد]
با توجه به مظلوميتي که درصداي شما وجود دارد هيچ وقت نقش منفي هم بازي کرده ايد؟ چرا، اتفاقاً نقش منفي را خيلي دوست دارم و فکر مي کنم که از پس آن هم خوب برمي آيم. به خصوص اينکه مثلا طرف قاتل باشد و درپايان فيلم قرار نباشد که لو برود. صداي من ويژگي هاي يک صداي مظلوم ولي درعين حال حق به جانب و شيطان را دارد.
بازيگران با شيوه هاي مختلف به شخصيتي که قرار است آن را بازي کنند نزديک مي شوند. دوبلورها چگونه با کاراکتري که قرار است جاي آن تنها حرف بزنند نزديک مي شوند. مدير دوبلاژ در اين راه چه نقشي را دارد؟ زماني که فيلمي قرار است دوبله بشود، مدير دوبلاژ ابتدا راجع به پرسوناژهاي مختلف کار و فضاي داستان صحبت مي کند.
از همکاران شما شنيده ام که دوبله فيلم هاي آسياي شرقي به لحاظ سينک و مسائل فني ديگر بسيار مشکل تر از ديگر کشورهاست. بله. هيچ جوري زبان شان با ما جور درنمي آيد. از نظر ما صدا و زبان آنها بسيار غريبه است.
نقش دوبله در جذب تماشاگران به سريالي همچون "جواهري در قصر" چقدر مي تواند باشد؟ به نظرم مهم ترين آن دوبله خوب اين سريال است. اين سريال درهمه جا نمايش داده شده است اما درايران با استقبال ويژه اي برخوردار شده است.
وغير از دوبله چه عوامل ديگري را موثر مي دانيد؟ آسيايي بودن، حسي و زنانه بودن داستان.
دوبله اين سريال چقدر طول کشيد؟ پارسال حدود 9 ماه طول کشيد تا دوبله کرديم. تقريباً يک تيم سي چهل نفري دوبله آن را به عهده داشتند.
در زمان دوبله فکر مي کرديد که اين کار با اين حجم مخاطب روبرو شود؟ من خودم به اين جريان ايمان داشتم. به دليل اينکه درحين کار متوجه شدم که داستان متفاوتي دارد. از طرفي اين سريال آنقدر براي زنان ما هيجان دارد که مي دانستم اين اتفاق مي افتد.
از اين سريال و يانگوم که بگذريم، مينوغزنوي چقدر به کارهاي کودک علاقمند است؟ از نظر من کارتون يکي از سخت ترين دوبله هاست که الان ساده و سهل گرفته شده است. من به دوبله انيميشن علاقه اي ندارم و آن را انجام نمي دهم اما فيلم هاي کودک را خيلي دوست دارم و کار مي کنم.
و علت اينکه به فيلم هاي انيميشني علاقه اي نداريد؟ به نظرم چون با کامپيوتر ساخته مي شوند روح ندارند. يک زماني اين کارتونها با دست کشيده مي شد و به نظرم کاملاً روح داشت اما الان انگارآهن شده اند.
چقدر با حضور دوبلورها در تبليغات بازرگاني موافق هستيد؟ ببينيد به دليل اينکه من خودم به اين کار علاقه اي ندارنم و آن را انجام نمي دهم بنابراين ترجيح مي دهم هيچ نظري ندهم. برخي از دوستان اين کار را مي کنند و با سلايق و روحيه هاي آنها مطابقت دارد اما من انجام نمي دهم.
قبول داريد سطح دوبله فيلم ها وسريال ها نسبت به سال هاي گذشته افت محسوسي داشته است؟ بله. کاملاً قبول دارم. يکي از اعتراضات من هم همين است. به دليل اينکه برخي از دوستان ما به هنرآموزان درحال تعليم رل مي دهند و نتيجه کار صدايي خام مي شود که تماشاگر را از خود مي راند. الان شرايطي ايجاد شده که همه آنهايي که از بيرون کار را مي بينند مي خواهند وارد شوند. بعد مي گويند پيشکسوتان جلوي کارما را مي گيرند. خب تو وقتي به يک اداره هم مي روي که از ابتدا رييس نيستي. پله ها را يکي يکي طي مي کني. اينجا هم همين طور است. هنرآموزان بايد يک سالي بنشينند و فقط تماشا کنند.
به کداميک از شخصيت هايي را که جاي آنها صحبت کرده ايد، علاقه بيشتري داريد؟ گويندگي جاي خانم کتايون رياحي در سريال ملاصدرا و خانم ويشکا آسايش درسريال امام علي را دوست داشتم. گويندگي فيلم هاي هندي را هم خيلي دوست دارم